ਪੈਰਿਸ : ਫਰਾਂਸ ਨੇ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ਰ ਅਲ-ਅਸਦ, ਉਸ ਦੇ ਭਰਾ ਮੇਹਰ ਅਲ-ਅਸਦ ਅਤੇ ਦੋ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਾਰੰਟ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਰਸਾਇਣਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਕਥਿਤ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੀਐਨਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਅਗਸਤ 2013 ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਡੋਮਾ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਘੌਟਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਰਸਾਇਣਕ ਹਮਲੇ ਦੀ ਅਪਰਾਧਿਕ ਜਾਂਚ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਸ਼ਰ ਅਲ ਅਸਦ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦਸ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਏ ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਸੀਰੀਆ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਦਮਿਸ਼ਕ ਦੇ ਉਪਨਗਰ ਘੁਟਾ ਵਿਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਗੈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਾਗੀਆਂ ਦਾ ਗੜ੍ਹ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਇਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਸੀਰੀਅਨ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਲੀਗਲ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਨਵਰ ਅਲ-ਬੰਨੀ ਨੇ ਸੀਐਨਐਨ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ‘ਬੇਮਿਸਾਲ’ ਸੀ।
ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁਖੀ ਲਈ ਮਨੁੱਖਤਾ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਾਂ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੇਸ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਸੀਰੀਅਨ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਮੀਡੀਆ ਐਂਡ ਫ੍ਰੀਡਮ ਆਫ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮਜ਼ੇਨ ਦਰਵਿਸ਼ ਨੇ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਘੁਟਾ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਰਸਾਇਣਕ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦਰਵੇਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਸਦ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਪਰਾਧਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਰੀਨ ਗੈਸ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਹਮਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਫੌਜ ਦੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕਮਾਂਡਰ ਹਨ। ਮੁਦਈ ਦੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ‘ਅਗਸਤ 2013 ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਚੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇੱਕ ਅਪਰਾਧਿਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।’ ਸੀਰੀਅਨ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਮੀਡੀਆ ਐਂਡ ਫ੍ਰੀਡਮ ਆਫ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ਼ਨ (ਐਸਸੀਐਮ) ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਵਕੀਲ ਮਜ਼ੇਨ ਦਰਵੇਸ਼ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ‘ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਨਿਆਂਇਕ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।’
ਦਰਵੇਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਇਹ ਪੀੜਤਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਬਚਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜਿੱਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਥਾਈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਰਾਹ ’ਤੇ ਇੱਕ ਕਦਮ ਹੈ।’ ਸੀਰੀਅਨ ਆਰਕਾਈਵ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਹਾਦੀ ਅਲ ਖਤੀਬ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਫਰਾਂਸ ਸਖਤ ਰੁਖ ਅਪਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ 10 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭਿਆਨਕ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦਾ ਲੇਖਾ-ਜੋਖਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੂਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈਣਗੇ ਜੋ ਅਸੀਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਅਪਰਾਧਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨਗੇ। ਕੁਝ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਬਸ਼ਰ ਅਸਦ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੰਟਰਪੋਲ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇੰਟਰਪੋਲ ਅਸਦ, ਉਸਦੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਦੋ ਫੌਜੀ ਜਰਨੈਲਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸਦ ਨੂੰ ਇੰਟਰਪੋਲ ਦੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
