150 ਹਿੰਦੀ 100 ਪੰਜਾਬੀ ਫਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਦਰਜਨਾਂ ਸੀਰੀਅਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਦਾਕਾਰ
ਜ਼ਫਰ ਇਕਬਾਲ ਜ਼ਫਰ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੀ ਗਈ ਰਾਣਾ ਜੰਗ ਬਹਾਦਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ
ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲਈ ਇੱਕ ਆਕਰਸ਼ਕ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ!
ਥਿਰ: ਜ਼ਫ਼ਰ ਇਕਬਾਲ ਜ਼ਫ਼ਰ ਲਾਹੌਰ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ- ਸਰਦਾਰ ਰਵੇਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ 23 ਨਵੰਬਰ, 1953 ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੱਤ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਇਕਲੌਤਾ ਭਰਾ, ਰਾਣਾ ਜੰਗ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ 1947 ਦੀ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਰਹੱਦੀ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਪਰਵਾਸ ਕਰਕੇ ਇੱਥੇ ਵੱਸ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਗਰੂਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਅਮਰਗੜ੍ਹ।ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫਿਲਮ ਅਦਾਕਾਰ ਰਾਣਾ ਜੰਗ ਬਹਾਦਰ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਲਮ ਨਵੀਸ ਅਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊਰ ਜ਼ਫਰ ਇਕਬਾਲ ਜ਼ਫਰ ਨੂੰ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਰੌਸ਼ਨ ਪਹਿਲੂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ!
ਪਿੰਡ ਅਮਰਗੜ੍ਹ ਨੇੜੇ ਮਾਲੇਰਕੋਟਲਾ ਜਿੱਥੇ ਅੱਸੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮੁਸਲਮਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਇਹ ਸਥਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੀ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵੰਡ ਸਮੇਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ਦੀਆਂ ਸਦੀਵੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ‘ਤੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਿੱਖਾਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਲੇਰ ਕੋਟਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਰਾਖੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਾਣਾ ਜੰਗ ਬਹਾਦਰ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਆਪਣੀ ਮੁਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸੋ?
ਪਿਤਾ ਸਰਦਾਰ ਰਵੇਲ ਸਿੰਘ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗ੍ਰੰਥੀ ਸੀ।ਆਪਣੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਦੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਬੋਝ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਨੌਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਤਬਲਾ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਕੀਰਤਨ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਸੌਂਪਿਆ ਗਿਆ। ਅਤੇ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ। ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਬਣਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਕਟਵਾ ਦਿੱਤੇ। ਪਰ ਆਪਣੀ ਧਾਰਮਿਕ ਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਉਸਨੇ ਨੇ ਵੀ ਰਾਣਾ ਜੰਗ ਬਹਾਦਰ ਨੂੰ ਅਮਰਗੜ੍ਹ ਛੱਡਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ।1981 ਵਿੱਚ ਆਪ ਆਪਣਾ ਜੱਦੀ ਸਥਾਨ ਛੱਡ ਕੇ ਮੁੰਬਈ ਆ ਗਏ।ਤੁਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵੀ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ, ਆਪ ਪੰਜਾਬ ਪਬਲਿਕ ਮਿਲਟਰੀ ਸਕੂਲ ਨਾਭਾ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ। ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਲੈਕਚਰਾਰ।ਜਨ ਸੰਪਰਕ ਅਧਿਕਾਰੀ। ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਲੋਕ ਸੰਪਰਕ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਉਹ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਡਰਾਮਾ ਰੀਪਰਟਰੀ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਕਲਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ।1980 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ ‘ਚੀਨ ਪ੍ਰਦੇਸੀ, ਸੀ।
ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਾ ਕੀ ਮਹੱਤਵ ਹੈ? ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਦਸਿਆ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਦਾ ਸਦਾ ਮਾਣ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੈਂ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਦਾ, ਸੋਚਦਾ ਤੇ ਸੁਪਨਾ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਪਿੰਡੋਂ ਨਿਕਲਿਆ, ਪਰ ਪਿੰਡ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਛੱਡਿਆ। ਮੈਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਇਕ ਨਾਟਕ ਲਿਖਿਆ ਸੀ “ਬੋਦੀ ਵਾਲਾ ਤਾਰਾ” ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਮਕਬੂਲ ਹੋਇਆ। ਪੰਜਾਬੀ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਾਲ ਜੋੜੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਹੋਰ ਬੋਲੀਆਂ ਵੀ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਸਾਂਝ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਤੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕਰਾਂਗਾ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਮਯਾਬ ਮੁਕਾਮ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੋ ਪਰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਨਾ ਬਣਾਓ। ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਲਿਖਣਾ ਅਤੇ ਬੋਲਣਾ ਸਿਖਾਓ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਆਪਣਾ ਫਰਜ਼ ਨਿਭਾਓ।
ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵੰਡ ਵੇਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਤਲੇਆਮ ਪੰਜ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਹੋਇਆ। , ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਭਰਾਵਾਂ ਵਰਗਾ ਪਿਆਰ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈ।ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਿੱਚ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਵਾਲੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਖੜੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਸੁਣਾਇਆ ਕਿ
” ਗ਼ੈਰ-ਮੁਮਕਿਨ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਤ ਕੀ ਗੁੱਥੀ ਸੁਲਝੇ,
ਅਹਲੇ-ਦਾਨਿਸ਼ ਨੇ ਬੜੀ ਸੋਚ ਕੇ ਉਲਝਾਈ ਹੈ!
ਗਿਆਨਵਾਨ ਲੋਕ ਵੱਡੀਆਂ ਸੋਚਾਂ ਵਿੱਚ ਉਲਝੇ ਹੋਏ ਹਨ
ਦੋਵਾਂ ਪੰਜਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀਜ਼ਾ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਸ਼ੰਕਿਆਂ ਨੂੰ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਸੁਧਰੇਗੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸੁਖਾਵੇਂ ਹੋਣਗੇ।ਅਸੀਂ ਦੋਸਤ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਦਲ ਸਕਦੇ। ਇੱਜ਼ਤ, ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਚੜ੍ਹਦੇ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਦੇਖਦੇ ਹਨ! ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਦੋਵਾਂ ਪੰਜਾਬਾਂ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਦਿਲ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਚਰ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੀ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਨਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਧੰਦਾ ਹੈ।ਕੀ ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯਤਾ ਹੈ? ਜਦੋਂ ਕਿ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੇ ਇਹ ਗੱਲ ਅਸਲ ਪੰਜਾਬਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਹੋਵੇ ਫਿਰ ਤਾਂ ਰੂਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਰ ਵੀ ਦਿਸਦੇ ਹਨ।ਦੂਜਾ, ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਸਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ।ਜੇਕਰ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰ ਜ਼ਰੂਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਨਗੇ।ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸਕਰਿਪਟਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਸਿਰ ਅਦੀਬ ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਖ਼ਲੀਲ-ਉਰ-ਰਹਿਮਾਨ ਵਰਗੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਲੇਖਕ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਲਮ ਕਲਾ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਭਰਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਅਤੇ ਇਨਸਾਨੀਅਤ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਦੀ ਤਰਜਮਾਨੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਕੋਈ ਵੀ ਕੌਮ ਵੰਡੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮੇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਆਪਣੀ ਕਲਾਕਾਰੀ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਦਾ ਜੀਵਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।ਦੋਵੇਂ ਪੰਜਾਬਾਂ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਾਂਗ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਅਤੇ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਕੇ ਪਿਆਰ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ! ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ੂਬਸੂਰਤ ਰੰਗ ਭਰੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇੰਸ਼ਾਅੱਲ੍ਹਾ, ਉਹ ਸਮਾਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਕਦਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਮਜਬੂਰੀ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚੰਗੇ ਲੋਕ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣਾ ਸਾਡਾ ਫਰਜ਼ ਹੈ!
ਤੁਸੀਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਕ਼ਿਰਦਰ ਚ, ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਇੰਨੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਿਵੇਂ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋ?
ਉਨ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਿੱਸਾ ਦਸਿਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੋ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸਰਹਿੰਦ ਦੇ ਸੂਬੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਸਰਹਿੰਦ ਦੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚੁਣਿਆ ਸੀ।ਉਸ ਸਮੇਂ, ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕੇਸ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। , ਮਲੇਰ ਕੋਟਲੇ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਨਵਾਬ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਖਾਨ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ ਅਸਹਿਮਤ ਹੋ ਕੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸਲਾਮ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਲਿਹਾਜ਼ਾ ਮੈਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਹਾਂਗਾ ਅਤੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖਾਨ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਖਿਲਾਫ਼ ਹਾਅ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਮਾਰਦਾ ਹਾਂ ਤੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹਾਂ । ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਲੇਰ ਕੋਟਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਬਾਰੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਤਾ-ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਸਦਾ ਰਹੇਗਾ ਅੱਜ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਸੌ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵੀ ਮਲੇਰ ਕੋਟਲਾ ਵਿੱਚ ਮੁਸਲਮਾਨ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।1947 ਈ. ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਮਲੇਰ ਕੋਟਲਾ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾੜ ਬਣਾ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵੱਲ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹਰ ਗੋਲੀ ਸਾਡੀਆਂ ਛਾਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੀ ਲੰਘੇਗੀ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਾ ਕੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਹੋਣ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾ ਲਿਆ ਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸੁਖੀ ਵਸੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਹਨ, ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਚੰਗੇ ਭਵਿੱਖ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ।ਮਲੇਰ ਕੋਟਲਾ ਹੁਣ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤ ਕੇ ਵਜ਼ਾਰਤ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ।ਮੈਂ ਇੱਥੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਇਆ, ਮੇਰਾ ਮੁਸਲਿਮ ਦੋਸਤ ਅਜ਼ਹਰ ਅਲੀ ਖਾਨ ਸ਼ੌਕਤ ਅਲੀ ਤੇ ਗ਼ੁਲਾਮ ਸਾਬਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਾਂਗ ਖਾਂਦਾ-ਪੀਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਇੱਜ਼ਤ-ਮਾਣ ਲੈਂਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਮੁਸਲਿਮ ਕਿਰਦਾਰਾਂ ਵਿਚ ਅਸਲੀਅਤ ਦੇ ਰੰਗ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਭਰਦਾ ਹਾਂ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਚ, ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮਾਲੇਰ ਕੋਟਲਾ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਦੇਖਦੇ ਹੋ। ?
ਮੈਂ ਉਰਦੂ ਪੜ੍ਹਨੀ -ਲਿਖਣੀ ਵੀ ਸਿੱਖੀ । ਉਰਦੂ ਸਾਹਿਤ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਡੂੰਘਾ ਲਗਾਅ ਹੈ।ਕੁਝ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਉਰਦੂ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਹਨ।ਇਹ ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਵਾਦ ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਆਕਰਸ਼ਕ ਢੰਗ ਨਾਲ, ਪਰ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਸੂਫੀ ਕਵੀ ਹੋਣ ਜਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਕਵੀ, ਸਭ ਨੇ ਸੁਧਾਰ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸੋਹਣੀ ਕਵਿਤਾ ਵਧੀਆ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇ-ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਸਿੱਟਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਕੇ ਜੀਵਨ ਜੀਣ ਦਾ ਅਦਭੁਤ ਤਰੀਕਾ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕ ਗਲਤੀਆਂ ਕਰਕੇ ਜਾਨ-ਮਾਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚ ਸਕਣ।ਬਾਬਾ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ, ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ, ਬਾਬਾ ਬੱਲੇ ਸ਼ਾਹ, ਬਾਬਾ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਵਰਗੀਆਂ ਮਹਾਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕਲਾਮ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਫੈਜ਼ ਅਹਿਮਦ ਫੈਜ਼ ਸਾਹਿਬ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਕਵਿਤਾ ਛੱਡ ਕੇ ਉਰਦੂ ਵੱਲ ਤੁਰ ਪਏ। ਜਦੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰਨ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸੂਫੀ ਕਵੀਆਂ ਨੇ ਏਨੀ ਉੱਚ ਕੋਟੀ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਰਚੀ ਹੈ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਕਵੀ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਏਸ ਲਈ ਮੈਂ ਉਰਦੂ ਵਿਚ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸੂਫੀ ਪੀਰ ਫਕੀਰ ਸ਼ਾਇਰਾਂ ਨੇ ਇਸ਼ਕ ਹਕੀਕੀ ਅਤੇ ਇਸ਼ਕ ਮਿਜਾਜੀ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।ਪਿਆਰੇ ਪਾਠਕੋ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮੈਂ ਰਾਣਾ ਜੰਗ ਬਹਾਦਰ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਆਕਾਸ਼ੀ ਜੀਵ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਵਧਾ ਕੇ ਵੀ ਵਾਪਿਸ ਦੇਣਾ ਆਪਣਾ ਫਰਜ਼ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਬੇਗਾਨਗੀ ਦਾ ਲੈਂਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਨੀਲੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਹਰ ਧਰਮ ਵਧੀਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਕੌਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੰਗੇ ਲੋਕ ਹਨ ਅਤੇ ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਧਰਮ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਰਮ ਦੇ ਆਗੂ ਨੇ ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਨਫ਼ਰਤ ਫੈਲਾਉਣ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਨਫ਼ਰਤ ਦਾ ਤਾਲੁਕ ਤਾਂ ਪਿਆਰ-ਮੁਹੱਬਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਮੁਹੱਬਤ ਤਾਂ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਤੱਥਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣ ਦਾ ਇਕ ਤਰੀਕਾ ਹੈ । ਗਲਤਫਹਿਮੀ ਕਦੇ ਵੀ ਅਪਵਿੱਤਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਪਰ ਗੈਰ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰਵਾਦੀ ਲੋਕ ਸਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਲਾ ਦਾ ਜੀਵਨ ਹੈ। ਇਨਸਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਐਕਟਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਸਾਨ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਵਿਅਕਤੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਲੈ ਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਆਪਣਾ ਮਿਸ਼ਨ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ।
ਤੁਹਾਡਾ ਆਪਣਾ,
ਜ਼ਫਰ ਇਕਬਾਲ ਜ਼ਫਰ!
