ਜਲੰਧਰ (KPD NEWS)- ਦੱਖਣੀ ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਖਿਆਤੀ ਕੋਹਲੀ ਨੇ ਡੀਏਵੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਜਨ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਗੂਗਲ ਟੂਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਤੱਥ-ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਕੀਤੀ। ਗੂਗਲ ਨਿਊਜ਼ ਇਨੀਸ਼ੀਏਟਿਵ ਇੰਡੀਆ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਆਯੋਜਿਤ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ।
ਆਨਲਾਈਨ ਨਿਊਜ਼ ਪੋਰਟਲ ਟਰੂ ਸਕੂਪ ਦੀ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਖਿਆਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਡੇਟਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਖਿਆਤੀ ਕੋਹਲੀ, ਜਿਸ ਨੇ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਵਲ ਦ ਸ਼ੈਮਜ਼ ਔਨ ਯੂ ਵੀ ਲਿਖਿਆ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਫੋਟੋਆਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ‘ਤੇ ਅਮਿੱਟ ਛਾਪ ਛੱਡਦੀਆਂ ਹਨ। ਲੋਕ ਜੋ ਵੀ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਉਸ ਤੇ ਵੱਧ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਨੇ ਫਰਜ਼ੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਬਣਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟੈਕਸਟ ਅਤੇ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਨਲਾਈਨ ਪੋਸਟਾਂ ਟੈਕਸਟ ਦੀ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਹਨਾਂ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਸਲ ਅਤੇ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਵਾਲੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।
ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਤਿੰਨ-ਪੜਾਅ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਟੈਸਟ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਰਾਰਤ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। “ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖੋ, ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ੂਮ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸੰਭਵ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੂਚੀ ਬਣਾਓ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਔਨਲਾਈਨ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਝੂਠੀਆਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹੋਣ। ” ਉਹਨਾਂ ਤੱਥਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਕੀ ਵਰ੍ਡ੍ਸ ਵਰਤਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗੂਗਲ ਲੈਂਸ ਵਰਗੇ ਕਈ ਟੂਲ ਫੇਕ ਨਿਊਜ਼ ਜਾਂ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖਿਆਤੀ ਕੋਹਲੀ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵੀ ਦਿੱਤੇ। ਉਹਨਾਂ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਨਾਵਲ ਬਾਰੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਇਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਔਰਤ ਹੋਣ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਟਰੂ ਸਕੂਪ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ ਰਾਕੇਸ਼ ਬਹਿਲ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੱਤਰਕਾਰ ਗੁਨੀਤ ਕੌਰ ਵੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਆ ਰਹੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਡਾ: ਮਨੋਜ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜੋਕੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਸਥਾ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰੇਗੀ। ਰਮਾ ਸ਼ੰਕਰ, ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ, ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਜਨ ਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ, ਫੈਕਲਟੀ ਮੈਂਬਰ ਕਵਿਤਾ ਦੇਵੀ, ਅਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰਾਵਤ ਨੇ ਵੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਿਆ।